De basis voor een 'inclusie-mindset'

Discriminatie, uitsluiting, in welke vorm dan ook, is niet gewenst. Het beteugeld autonomie en hindert sociale behoeften en prestaties. Het zorgt voor onmin op de werkvloer en werknemers die minder goed in hun vel zitten.

Wil je deze 'inclusie-mindset' in de organisatie, dan heeft dat een fundament nodig. Wat je ook bedenkt aan initiatieven als het gaat om diversiteit en inclusie... zonder dit fundament wordt het een lastig verhaal.

Steeds meer organisaties zetten het 'inclusie vraagstuk' op de agenda en pakken het ook echt aan. Vaak met hulp van anderen want het is best ingewikkeld.

We zijn er nog lang niet!

De meeste mensen willen niemand buiten sluiten. In ieder geval niet bewust. Toch is het niet zo eenvoudig om echt inclusief te zijn. Een pasklaar antwoord is er misschien nog niet maar er zijn wel aanwijsbare psychologische processen die hierin een rol spelen, zoals mindsets.

Welke mindset je hebt als het gaat over de mogelijkheid tot leren en groeien is bepalend wanneer het gaat om inclusief zijn.

Mindset is key

Eén van deze psychologische processen is welke overtuiging (mindset) je hebt over ontwikkelbaarheid van mensen. De term mindset is niets vaags, je kunt ze heel concreet maken en leren herkennen. Mindset gaat over de overtuiging over de ontwikkelbaarheid van menselijke eigenschappen. Heb je overwegend de overtuiging dat deze eigenschappen veranderbaar zijn of juist niet? Dat is een wezenlijk verschil, ook tot relatie met inclusief zijn.

Hoe zit dat?

Incrementele mindset theorie - Prof. Carol. S. Dweck (Stanford University) deed meer dan 30 jaar onderzoek naar mindsets. Inmiddels hebben ook andere wetenschappers hier onderzoek naar gedaan. We zien steeds meer organisaties die de growth mindset (willen) verweven in de organisatie waaronder ook Fortune 500 companies. Een HR-trend die steeds meer handen en voeten krijgt.

Het blijkt dat deze groeimindset de sleutel is tot inclusiviteit en dat een fixed mindset dit juist behoorlijk in de weg zit.

Vanuit een fixed mindset zal inclusief denken en handelen uitblijven. Vanuit een growth mindset ontstaat die open leerhouding naar elkaar die ons kan verbinden en dat werkt twee kanten uit! Ik leg het je uit:

Fixed & growth mindset

Dweck onderscheidt twee mindsets:

In een notendop is een growth mindset de overtuiging dat mensen hun vaardigheden, talenten, intelligentie en persoonlijkheid kunnen ontwikkelen. Mensen die meer in een fixed mindset zitten geloven dat dit als in steen gehouwen, ofwel statisch is. Je hebt beide mindsets in je en je zit als het ware op een mindset-continuüm. Je neigt doorgaans meer naar de één of de ander.

Wat je ook bedenkt aan initiatieven als het gaat om diversiteit en inclusie... met een overwegende fixed mindset van de betrokken mensen wordt dit een lastig verhaal.

Fixed – Vanuit een fixed mindset ga je er vanuit dat mensen onveranderbaar zijn. Veel mensen die vast denken zijn ook overtuigd van hun eigen onmogelijkheid tot groei. Het komt vaak voor dat je daarvan niet eens bewust bent. Je bent nu eenmaal zo geboren of gevormd. Hierdoor wil je vooral goed ‘ZIJN’ en goed overkomen en neig je ernaar om te blijven doen waar je goed in bent.

Vanuit deze mindset ben je minder gericht op nieuwe dingen leren. Dat houdt dus ook in dat je niet bezig bent met het leren van nieuwe inzichten, culturen of gedachtengoed van anderen. Zo blijkt uit een onderzoek van Dweck en collega’s uit 2012 dat 'vastdenkers' minder geïnteresseerd zijn in activiteiten die vooroordelen op de werkvloer verminderen. De gedachte heerst (onbewust): “Ze veranderen toch niet”. Ook zijn ze geneigd om vast te houden aan wat ze eens over een zekere groep gehoord hebben. Ze hebben er een sticker opgeplakt: "Zo zijn ze". Ze denken in stereotypen met bijbehorende eigenschappen en verklaren het gedrag vanuit de begrippen die bij deze stereotypen horen.: "Vrouwen, mannen, vijftigers, universitair opgeleiden… (vul maar in) zijn nu eenmaal zus of zo". Zo wordt ook gelabeld naar cultuur, soort generatie, politieke- of geloofsovertuigingen etc.

Growth - Mensen die denken vanuit een growth mindset bekijken de ander als mens in ontwikkeling. Niet allen jijzelf maar ook die ander heeft groeipotentie. Vanuit deze overtuiging ligt jouw eerste focus op leren en ontwikkelen.

“We zijn allemaal werk in uitvoering” is het gedachtengoed.

Het gaat dus niet om de ander zijn/haar ‘zijn’ maar om de omstandigheden en hoe daarin gedacht en gehandeld wordt. De ander is ook afhankelijk van de situatie van dat moment. Zoals nieuwe omstandigheden waarin men zich bevindt. Bijvoorbeeld de komst van nieuwe collega’s met andere denkbeelden, andere teamsamenstellingen of fusies.

De sleutel

Leidinggevenden en medewerkers die de growth mindset al kennen denken meestal aan de growth mindset in termen van prestaties, persoonlijke groei, loopbaanontwikkeling en verbetering van vaardigheden. Maar het concept blijkt dus ook van cruciaal belang bij het aansturen van inspanningen op het gebied van diversiteit en inclusie.

De sleutel: Of je gelooft dat je in staat bent om te verbeteren, bepaalt vaak of je denkt dat andere mensen in staat zijn om te veranderen. En dat bepaalt op zijn beurt weer hoe je je collega's en je team als geheel ziet.

‘Fake' werkt niet

Ik kom ze regelmatig tegen, mensen die roepen: “Ik ben ruimdenkend” maar in de praktijk zie je dat niet terug. Vraag maar eens: “Waar zie ik dat dan aan?” Je ziet dat