WANNEER PRESTEREN VOORUITGANG IN DE WEG ZIT.
Hoe word je beter in de dingen waarom je geeft?
Welke stappen kun je als organisatie nemen en wat kun jij doen als individu? We onderscheiden 2 zones die beiden van belang zijn. En wat heeft een groeimindset hier nu mee te maken?
Mijn vader hamerde er vaak op dat alles wat ik deed goed moest zijn. Smetteloos voor de dag komen, goed presteren, géén fouten maken, hard werken en doorgaan! Oké, ik verslapte wel eens als ik me ziek voelde maar als het even kon ging ik ervoor. Studeren, leren, doorzetten, zo min mogelijk falen. Dat lukte best aardig. Mij is bijgebleven dat ik vooral iets neer moest zetten waarvan ‘men’ vond dat ‘het ertoe deed’. Een mooi cijfer, een creatie, een diploma of met de winst naar huis bij het sporten. Falen vond ik vreselijk. Dit heeft ervoor gezorgd dat ik als dertiger uitdagingen binnen mijn bereik niet snel aandurfde of dat ik opgaf bij tegenslag. Anderzijds heeft het me ook wel goede dingen gebracht, deze presteerzone.
Stil staan bij wat je doet
Wat ik destijds niet geleerd heb is om stil te staan bij wat ik deed. Om te bekijken of ik het ook anders had kunnen doen, om te reflecteren en daar mijn voordeel mee doen. Een periode waarin ik mocht experimenteren, in dialoog kon gaan en fouten mocht maken zonder verstrekkende gevolgen. Om zo nieuwe wegen in te slaan en te oefenen. De leerzone!
De organisatie in de presteerzone
Wanneer je geleerd hebt voor administrateur, accountmanager of sociaalwerker, dan is dat wat je bereikt hebt. Je gaat aan de slag en doet je uiterste best! Je voert uit wat je geleerd hebt en komt vooral in de presteerzone, ook omdat dit van je gevraagd wordt. Veelal stopt dan de leerzone en die raakt op de achtergrond. Dit verschijnsel vind je ook in organisaties waarbij het doel voornamelijk presteren is. De meeste activiteiten zijn gericht op de uitvoering. Fouten moeten worden geminimaliseerd en de focus ligt op het laten zien wat men kan. De organisatie bevindt zich dan voornamelijk in de presteerzone.
De organisatie in de leerzone
Aandacht voor leren en oefenen is regelmatig een ondergeschoven kindje. Sterker nog, het krijgt geen kans. In de leerzone is ontwikkelen het doel. De bezigheden zijn gericht op vooruitgang en fouten zijn hierbij gewoonweg te verwachten. De focus ligt op wat er nog te leren valt. Een tijd om stil te staan en te reflecteren. Een zone om nieuwe uitdagingen aan te gaan, te oefenen en te groeien. Deze leerzone biedt vooruitgang en hoe mooi: Betere prestaties in de toekomst!
Alleen presteren zorgt voor stagneren
In de zone van presteren wordt het geoefende toegepast en kan men gaan uitvoeren: presteren! Niet zozeer omdat de focus hierop ligt. Het beter doen is een gevolg van de leerzone van waaruit de vooruitgang is ontstaan. Maar wat nu als je alleen in de presteerzone blijft? Dan is er de 'krachttoer' van dat moment. Mensen en organisaties die alleen willen performen stagneren. Wanneer men blijft zitten in dit gebied dan hindert dat groei en ironisch gezien ook het presteren!
Het belang van de presteerzone
Wanneer een arts gaat opereren vraag je ook niet of hij eerst even op jou oefent en van zijn fouten gaat leren. Je gaat er dan vanuit dat hij kundig zijn vak uitoefent, dat hij een 'huzarenstukje' neerzet. Een prestatie die voort is gekomen uit repetitie, reflectie en toepassen van het geleerde. Wanneer je dan je doel bereikt, iets moois neerzet, voelt dat goed! Het presteren bevestigd dan en motiveert!
Navigeren, een opgaande spiraal
Het is eminent om te navigeren tussen de twee zones. Wissel de gebieden af als in een opgaande spiraal. De prestatiezone komt om de hoek kijken zoals bij het neerzetten van een eindproduct, bijvoorbeeld die uitwerking van een belangrijke aanbesteding of die toespraak bij het 30-jarig bestaan. Bouw in de zone van het leren en pas deze toe! Na het presteren is reflectie weer belangrijk en zo stap je weer in de leerzone. Hoe meer tijd in de leerzone, hoe meer we verbeteren en groeien.
Groeimindset en de leerzone
Wanneer je denkt vanuit een groeimindset (deze beschrijf ik elders op de website) ga je ervanuit dat je talent, persoonlijkheid en skills kunt veranderen. De focus vanuit deze overtuiging ligt op de ontwikkeling. Je omarmt nieuwe uitdagingen, je ziet fouten als leermoment, spant je in en zet door. Je leert van anderen, past nieuwe strategieën toe en luistert naar feedback.
Het is bivakkeren in de leerzone! Mensen of organisaties die met grote regelmaat naar de leerzone gaan boeken progressie, waardoor ze ook beter gaan uitvoeren.
Jong geleerd
In onze maatschappij hechten we aan veel situaties hoge belangen, op het werk of tijdens sociale activiteiten omdat we zoveel in de presteerzone zitten. Hierdoor creëren we risico’s voor elkaar die zwaarder wegen dan ze vaak zouden moeten zijn. Resultaat neerzetten wordt zo belangrijk geacht dat je geen fouten meer durft te maken. Zo ontstaat bij velen, ook bij leerlingen, een hulpeloze reactie of stress. Ze durven geen fouten meer te maken omdat ze bang zijn wat de ander ervan denkt. Zo durven ze ook geen nieuwe uitdagingen aan te gaan. Bang voor het falen en de (sociale) consequenties.
Op vroege leeftijd leren leerlingen en studenten dat fouten maken risico’s met zich meebrengt. Het zit verweven in onze maatschappij.
Ouders en leraren horen heel graag goede antwoorden
Fouten zijn vaak ongewenst en worden veelal afgewezen (‘Wauw, wat goed, je hebt géén fouten gemaakt)
Fouten worden vaak niet welkom geheten om ze te onderzoeken en ervan te leren (er komt een streep door en misschien nog het goede antwoord)
Ouders en leraren zoeken vaak naar reacties binnen kaders in plaats van het onderzoeken van verschillende perspectieven waarvan iedereen kan leren.
Aan veel oefeningen in schriften van leerlingen wordt een waardeoordeel gehangen met een cijfer, letter of het aantal fouten. Dit telt dan mee voor het eindresultaat. Dit terwijl oefenen in schriften de leerzone zou moeten zijn, de zone waarin je fouten mag verwachten en met een laag risico kan werken. Oefeningen zijn om uit te proberen, om feedback op te krijgen om te herzien en later toe te passen.
De boodschap van veel scholen is, onbedoeld, dat de school in de prestatiezone zit.
Voortzetting in de organisatie
De presteerzone gaat voort in organisaties. Afgestudeerden die aan hun eerste baan beginnen weten vaak niet beter dan te moeten presteren. Maar ook mensen die er al langer werken. In organisaties zien we vaak een ‘foutloze-uitvoering-cultuur’. Dit komt doordat veel leiders ‘uitstekend werk’ bevorderen. Je stinkende best doen en het liefst foutloos de dag door! Dit zorgt ervoor dat mensen, de organisatie, in het gebied van performance blijven. Hierdoor:
blijven ze bij wat ze weten
durven ze geen nieuwe uitdagingen aan
durven ze niet met ideeën te komen
durven ze geen fouten te maken
negeren ze feedback of zien het als kritiek
Deze organisaties innoveren en verbeteren niet. Ze gaan niet naar de leerzone. Zo blijven ze achter.
Wat kun je doen als organisatie? Navigeer je tussen de zones
Stappen:
1. GELOOF IN GROEIEN
Eerst moet je werkelijk geloven en begrijpen dat ontwikkeling mogelijk is. Vanuit een groeimindset!
2. WIL GROEIEN
De wil om te groeien ontstaat wanneer er een doel is waaraan je je kunt committeren. Zo ontstaat de motivatie om vorderingen te maken, die tijd en inspanning nodig hebben.
3. WEET HOE TE GROEIEN
We moeten een idee hebben hoe we voorgang kunnen boeken. Hak het doel in behapbare stukken en focus hierop. Oefen en repeteer waar dat nodig is. Probeer nieuwe manieren uit. Reflecteer, geef feedback op de inspanningen en uitkomsten. Wat moeten we nog leren om….
4. CREËER SITUATIES MET WEINIG RISICO’S
Zorg voor een situatie van gering belang waarin fouten verwacht mogen worden omdat je oefent. De situatie moet zo ingericht zijn dat fouten niet catastrofaal zijn. Een koorddanseres oefent haar nieuwe routines ook niet op 10 meter hoog zonder vangnet.
Tips:
In de leerzone zie je vaak andere bezigheden dan in de presteerzone.
Tips (voor leiders) om naar de leerzone te gaan:
Organiseer wekelijks activiteiten met het doel om te groeien
Reik naar een uitdaging die net ligt buiten de comfortzone, stretch!
Strek uit naar het uitbreiden van kennis of het oefenen van vaardigheden en competenties.
Verdeel leeractiviteiten in sub-skills, behapbare componenten en oefen
Spar met elkaar of experts over deelgebieden
Probeer nieuwe strategieën uit
Zorg voor lage risico’s
Verwacht fouten
Faciliteer feedback
Analyseer en reflecteer op alle activiteiten - Pas hierna het geleerde toe
Een eenvoudig voorbeeld: Beter voetballen leer je niet alleen door alleen maar flink je best te doen, te willen presteren en veel te voetballen. Het is efficiënt om stil te staan en te reflecteren en om feedback te vragen aan professionals. Vervolgens te analyseren waar groei nodig is om daarna oefeningen daarop in te richten. Even terug naar de leerzone om te vooruitgang te creëren waaruit prestatie voortvloeit.
Wat kun je als individu doen in een prestatie omgeving
Creëer eigen eilandjes met lage risico leersituaties waarin je kunt oefenen. Bijvoorbeeld sparren met een collega of een onlinecursus volgen.
Analyseren en reflecteren en waar mogelijk aanpassingen doen in jouw zone van invloed.
Leiden door modelleren in je omgeving:
Door te delen met anderen wat wij aan onszelf willen verbeteren. Zo verlagen we het risico voor de ander
Door vragen te stellen wanneer we iets niet weten
Door feedback te faciliteren
Door eigen fouten te delen en te vertellen wat we ervan geleerd hebben. Anderen voelen zich dan ook veiliger om fouten te maken.
Tot slot
Wanneer we ons hele leven inrichten met presteren, presteren, presteren dan is dat wat we ‘zijn’. Wanneer we meer tijd besteden aan ontdekken, luisteren, vragen stellen, experimenteren, oefenen, reflecteren en inspannen, dan is dat wat we ‘worden’. Wie weet waar het potentieel eindigt.
Wanneer we allemaal iets zouden hebben om te leren, we allemaal oefenmomenten zouden scheppen met minder risico’s, wanneer we duidelijk krijgen wanneer we willen leren en wanneer we willen presteren. Dan geeft dan ongekende groeimogelijkheden!
N.a.v. Eduardo Briceño. Eduardo Briceño leidt Mindset Works, de toonaangevende leverancier van diensten en programma's voor groeimindset trainingen voor scholen en bedrijven. Hij helpt organisaties bij het cultiveren van leer-georiënteerde culturen en systemen. Hij startte het in 2007 met de belangrijkste groeimindset-onderzoeker, Carol Dweck Ph.D., en onderwijsexpert Lisa Blackwell Ph.D.
Klik op één van onderstaande foto's voor meer!
#presteren #leren #groeimindset #groeibrein #onderwijs #organisatie #persoonlijkeontwikkeling #persoonlijkegroei #oefenen #leerzone #presteerzone #reflecteren #foutenmaken #feedback #leeractiviteiten #analyseren #wilomtegroeien #weethoetegroeien #mindset #mindsets #HRM #HR #Leiderschap #Leiding #vooruitgang #stagnatie #falen #stilstaan