Wacht niet op dankbaarheid, activeer het!
Ze friemelt aan haar jas, haar handen trillen. De rits krijgt ze niet dicht. Ik wacht geduldig. Ze kijkt me met haar zachte blik dankbaar aan. "Dankjewel dat je me naar beneden geholpen hebt". Het lukt haar toch om de rits te sluiten. "De ding is stuk, weet je", mompelt ze snel. Ik weet dat de bevingen van haar handen het haar moeilijk maken en zeg: "Dat heb ik ook wel eens". Een half uur geleden zat ik samen met haar in de wachtkamer. Ze zat nog wat na te hijgen op een stoel schuin tegenover mij toen ze aan mij en de andere aanwezigen vertelde dat de lift stuk was. De klim met haar wandelstok was een onderneming geweest. Dat had ze op haar 80e toch maar wel even gedaan. Ik was tegelijk klaar met haar en ze liep vertwijfeld naar het trappenhuis. "Zal ik samen met u naar beneden lopen?" klonk mijn stem terloops. Ze opperde om te checken of de lift al gemaakt was. Zo gezegd zo gedaan. De lift bleef roerloos. Tas om haar nek, wandelstok in mijn linkerhand en haar arm door mijn arm. Tree voor tree de trap af. Voor mij zoiets kleins. Haar dankbare blik was groots.
Dankbaarheid heeft positieve effecten op je lichamelijke en mentale gezondheid.
Deze tijd rondom de jaarwisseling is een tijd van zoeken naar warmte bij elkaar en anderen helpen. Uitkijkend naar de jaarwisseling reflecteren we ook nog eens op wat het afgelopen jaar de revue is gepasseerd. Zoek in deze reflectie verhalen vol dankbaarheid. Het zorgt voor vreugde en warmte tussen mensen en levert je fysieke en mentale voordelen!
Je hersenen reageren bij dankbaarheid op een soortgelijke manier als bij blijdschap! Het geeft een goed gevoel en het verbindt mensen.
Je kunt je brein niet misleiden
Maak jij ook dankbaarheidslijstjes in je hoofd of op papier? Dat kan effectiever! Als je dankbaarheid namelijk zomaar uitspreekt zonder een relatie met een gebeurtenis of als je ‘Fake it till you make it’ toepast, dan haal je weinig voordeel uit je oefening. Het werkt alleen wanneer je dankbaarheidsoefeningen op de juiste manier én regelmatig uitvoert.
Helaas, dankbaarheid gaat niet over ‘fake until till you make it’. Het is een populaire uitspraak maar je hersenen weten dondersgoed of je het meent of niet. Je kunt je hersenen niet misleiden. Wil je de voordelen van dankbaarheid ervaren? Dan moet het geven en ontvangen ervan echt én oprecht zijn én aan bepaalde voorwaarden voldoen. Welke? Dat ontdek je hierna.
Dankbaarheidslijstjes zijn passé
Ik heb ze regelmatig gemaakt, ‘dankbaarheidslijstjes’, vooral in mijn hoofd, ik sprak ze uit of schreef ze op. En velen met mij! Nu blijkt uit recentere onderzoeken dat er effectievere manieren zijn, zodat je écht de mentale en fysieke vruchten ervan plukt. Zo’n lijstje maken, in je hoofd of in een dagboek, bevat niet de sleutelcomponenten die leiden tot positieve voordelen of veranderingen in je hersencircuits.
Theory of mind
“Wat dan wel?” Vraag je je nu waarschijnlijk af. Je merkt dat in deze tijden rondom de jaarwisseling mensen meer geneigd zijn om geld te doneren en anderen te helpen. Zaken waar jij of een ander dankbaar voor kunt zijn. Deze gebeurtenissen zijn écht en kunnen je raken! Het zijn goede voorbeelden die je kunt gebruiken om de voordelen van dankbaarheid te ervaren. Echte dankbaarheid gaat over het associëren of ervaren van empathie of sympathie voor iemand die hulp heeft gekregen. Hierbij speelt ‘Theory of mind’ een belangrijke rol. Dat is de vaardigheid om je in een ander in te kunnen leven en hen te begrijpen. De ander willen en kunnen begrijpen vraagt ook een open leerhouding, een growth mindset. Denken in fixed gedachten zoals stereotypering verhindert dit inlevingsvermogen.
Echte dankbaarheid in de neurale circuits in je hersenen activeer je door verhalen te zoeken die dankbaarheid oproepen.
Maar wat levert het op?
Regelmatig en goed uitgevoerde dankbaarheidsoefeningen kunnen grote positieve effecten hebben op de lichamelijke en geestelijke gezondheid. Een aantal voordelen op een rijtje:
Dankbaarheid beoefenen is pro-sociaal gedrag, wat betekent dat je beter in staat bent om effectiever te interacteren met anderen. Het versterkt je empathie.
Het kan de hersenconnectiviteit van emoties verschuiven zodat je minder snel emotioneel reageert op negatieve gebeurtenissen die op je pad komen.
Het kan de hersenverbindingen van zorgen en angst verminderen van negatieve ervaringen uit het verleden.
Het verbetert sociale relaties in het persoonlijke en professionele leven. De belangrijke neurotransmitter (‘happy hormone’) die hierin een rol heeft is serotonine.
Het versterkt je immuunsysteem
Het kent voordelen voor de coördinatie tussen je brein, hart & ademhaling.
Echt dankbaar zijn kost je maar weinig tijd én het werkt supersnel! De positieve effecten van dankbaarheid zijn bijna onmiddellijk voelbaar, al na 60-90 seconden. Omdat het zo snel gaat en het weinig tijd kost is het haalbaar om zo’n oefening meerdere keren per week te doen.
Zo doe je dat:
Een dankbaarheidsoefening die wetenschappelijk onderbouwd is bevat enkele belangrijke componenten:
- Dankbaarheid moet opgesloten liggen in een verhaal. Yes, storytelling! Een verhaal dat bij jou resoneert en waarmee je je verbonden voelt.
- Het dankbaar zijn moet echt en oprecht vanuit het hart worden gegeven en ook op die manier worden ontvangen.
Dit kan een verhaal zijn die jij zelf hebt meegemaakt, waarbij iemand oprecht dankbaar was voor jouw hulp of een verhaal waarin je iemand observeert die oprechte dankbaarheid aan iemand geeft of ontvangt.
Een praktische oefening:
1. Kies een verhaal van dankbaarheid.
Optie 1: Kies een verhaal waarin iemand dankbaarheid toonde of ontving en dat bij jou echt resoneert. Dat kan ook een podcast, boek of film zijn.
Optie 2: Focus op je eigen verhaal waarin jij oprechte dankbaarheid van iemand ontving.
2. Schrijf drie of vier highlights op over het verhaal, zoals wat de strijd was, de hulp die geboden werd en welk prettig gevoel je daarbij kreeg. Je hoeft dat verhaal niet elke keer te horen maar wel weten waar het over gaat en waar je dankbaarheid naar refereert.
3. Reflecteer herhaaldelijk op het verhaal, waarbij je je er een paar minuten echt mee verbindt. Hoe meer je nadenkt over de notities of verhalen, hoe sneller je wegzinkt in dankbaarheid. Het effect is bijna onmiddellijk. Gebruik deze highlights steeds als kapstokje. Zo hoef je niet steeds het hele verhaal erbij te halen.
Voorwaarden voor deze dankbaarheidsoefening zijn:
- Je moet je oprecht en emotioneel met het verhaal verbinden.
- Denk per keer 1 tot 3 minuten aan het verhaal (gebruik je notities) en herhaal het een aantal keren (2 tot 3x) per week.
Zorg in je team voor verhalen van dankbaarheid
Wil je dankbaarheid ook laten opbloeien tussen je mensen? Zoek dan naar mooie verhalen in jouw omgeving waarin dankbaarheid een rol speelt. Een leider die dankbaarheid toont laat ook empathie zien. Zo vertelde één van mijn klanten dat ze op zoek is gegaan naar deze verhalen in de organisatie. Vervolgens werden ze gedeeld met alle collega's. Het leverde gezamenlijke geluksmomenten en voor velen een gevoel van dankbaarheid op, ook richting haar.
Je kunt ook zoeken naar maatschappelijke activiteiten die jouw organisatie onderneemt en waarvoor anderen dankbaar waren. Of denk aan een klant die dankzij jullie werk gegroeid is en jullie met een brede glimlach een cadeau kwam brengen. Of jouw collega die je geholpen heeft om dat lastige programma onder de knie te krijgen of de hulp en het begrip van jouw teamleider toen je een tijdje in de put zat.
Dankbaarheid is dichterbij dan je denkt. Zoek het actief op!
Deel deze verhalen met je naasten en met je collega’s. Het zorgt voor warmte tussen mensen en versterkt of verbetert sociale relaties en bovenal je welzijn!
Welk verhaal van dankbaarheid komt in jou op als je terugkijkt op 2021?Je kunt deze mooi gebruiken voor jouw dankbaarheidsoefening of deel ze van harte!
Nog even dit:
Leren, ontwikkelen, groeien, verbinden, beter in je vel, individueel of met je team? Het start met een growth mindset. Groeibrein maakt gebruik van de MindBouwSet en kent dan ook onderstaande drie pilaren: - Mindset kennis - Breinkennis - Het vitale brein
Leer er meer over in één van de laatste info-blogs.
Groeibrein is CRKBO geregistreerd. Het is voor teams en organisaties grotendeels maatwerk. Wil je individueel aan de slag, dan is er ook growth mindset coaching. Bij grotere projecten werkt Groeibrein samen met professionele partners, zoals Blanchard Nederland.
Vragen? Schroom niet en neem contact op! Ik informeer je graag! info@groeibrein.nl of 0628889013 Volledige Aanbod bekijken? Dat kan hier!
Meer info-blogs? Klik dan hier!
